Tren Kazalarına Teknokent Çözümü

Dünyada ilk olarak, Ray kırıklarını (Broken rail), “Uzaktan, Otomatik ve Önceden” algılayan sistem olan RailAcoustic (Broken rail detection system) ODTÜ Teknokent’deki Enekom firması tarafından geliştirildi. İlk uygulama Ankara-Konya ve Ankara-Kırıkkale Demiryolu Hattı’nda yapılacak. Sistemin Londra metrosunda kullanımı için uygulamanın ilk sonuçları bekleniyor.

Uluslararası patentlerle tescili yapılmış olan bu eşsiz buluş ODTÜ Teknokent’te faaliyet gösteren Enekom firması tarafından geliştirildi. RailAcoustic, tüm Dünyanın demiryollarının çözülememiş sorunu olan ray kırıkları için umut oldu. TCDD tarafından ilk kullanımı yapılarak testleri tamamlanan sistem, ray üzerinde belirli bir frekansta oluşturulan titreşimin, biri uzakta olmak üzere 2 noktadan algılanması prensibiyle çalışıyor. Raylara yerleştirilen bu elektromekanik sistemde bir taraftan raya titreşim verildikten sonra eş zamanlı olarak diğer bir noktadan bu titreşim sinyali okunuyor. Raylarda oluşan sorunlar sonrasında bu hassas algılama ve işleme dinamikleri ile ortaya çıkarılan sinyaller, fiber-optik tabanlı bir iletişim hattıyla kumanda merkezine taşınmakta ve otomatik bir değerlendirmeye tabii tutulmakta ve sonuç hattın sinyal sistemine iletilmektedir. Uzaktan yapılan ölçümler, hat üzerine 2 km’ye kadar mesafelerde bir  yerleştirilen titreşim uygulama ve algılama modülleri aracılığıyla istenilen sıklıkta manuel olarak veya otomatik olarak programlanarak istenilen sıklıkta yapılabilmektedir.

ANKARA KONYA YHT HATTINDA UYGULANACAK

Enekom Genel Müdürü Haluk Gökmen, raylardaki aşınma ve kırılmaların doğal, kaçınılmaz ve beklenen bir sonuç olduğunu, bunun kullanıma ve çevresel koşullara bağlı olarak geliştiğini belirterek bu sorunların tren geçişinden önce algılanmasının hayati önem taşıdığının altını çizdi. Tüm ülkeler için büyük güvenlik açığı yaratan bu durumun “ray devreleri” gibi elektriksel devrelerle çözülmeye çalışıldığını  ancak belirli koşullarda ray devrelerinin etkin çalışamadığını, kırıklara ilişkin alarm sinyali üretemediğini ifade eden Gökmen, 2013’te raylardaki bu kırıkların tespitine yönelik çabaları elektriksel ortamdan akustik ortama taşımaya karar verdiklerini belirtti.

Gökmen, şöyle konuştu: “Geliştirmiş olduğumuz teknolojinin  yüzde yüz yerli ve milli olması gurur vericidir. TCDD  tarafından açılan ihaleyi kazandık ve Nisan 2018’de sözleşme imzaladık. Ankara-Konya Yüksek Hızlı Tren Hattı’nda ve Ankara-Kırıkkale Konvansiyonel Demiryolu Hattı üzerindeki toplam 94 kilometrelik (90 Km çift hat ve 4 Km tek hat)  bir kesimde sistemin kurulumunu yapacağız. Hindistan ve Avustralya ile anlaşmalar aşamasına hızla yaklaşmaktayız, Londra metrosu bu konuyu yakından takip ediyor. Kanada, Belçika, Güney Kore ve Japonya ile görüşmelerimiz devam ediyor. Sistemin yaygınlaştırılması için TCDD ile ortak çalışma içindeyiz.

DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE MEYDANA GELMİŞ OLAN BİR ÇOK KAZA ÖNLENEBİLİRDİ

Bu teknoloji daha önce geliştirilmiş olsaydı, Çorlu’daki gibi bir çok elim kaza önlenebilirdi. Sel, heyelan gibi ani gelişen doğal olaylardaki ray ve hat hasarları büyük oranda önceden algılanabilirdi. Raylardaki hasar bilgisi sinyalizasyon sistemi üzerinden trene ulaştırılarak, trenin durdurulması için gerekli işlemin başlatılması mümkün olabilirdi” şeklinde konuştu.

Kaynak: Hürriyet Gazetesindeki Linki
http://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/ankara/tren-kazalarina-teknokent-cozumu-40895899